20 maart: Een kosmopolitische oase in een provinciestad: Paul Ehrenfest en Tatiana Afanassjewa in Leiden
Prof. dr. M. (Margriet) van der Heijden
Wetenschapscommunicatie in de Natuurkunde
Faculteit Applied Physics, Technische Universiteit Eindhoven
In september 1912 arriveerde op het station in Leiden een klein gezelschap: de 32-jarige theoretisch fysicus Paul Ehrenfest, de 36-jarige wis- en natuurkundige Tatiana Afanassjewa, hun bijna zeven-jarige dochter Tatiana, en een kindermeisje dat al haar benodigdheden in een doek had gewikkeld en dat de tweejarige Galenka Ehrenfest bij de hand hield. De reden van hun komst, vanuit Petersburg, was een vrolijke: Ehrenfest had na jaren van zelfstandig werken een positie verworven in Leiden. Een prestigieuze positie bovendien: hij werd er de opvolger van Nobelprijswinnaar Hendrik Lorentz.
In de jaren erna bouwden Ehrenfest en Afanassjewa een groots huis aan de Witte Rozenstraat dat al snel uitgroeide tot een kosmopolitische oase waar fysici als Bohr, Einstein, Pauli, Oppenheimer, Meitner en vele anderen kwamen logeren. Afanassjewa besprak er bovendien vernieuwingen in het wiskundeonderwijs met Nederlandse docenten, en er kwamen vele studenten die zozeer profiteerden van alle kennisuitwisseling dat ze zelf uitgroeiden tot wetenschappers van formaat – denk aan Nobelprijswinnaar Jan Tinbergen.
Tijdens deze lezing zal dieper worden ingegaan op de betekenis van Afanassjewa en Ehrenfest voor Leiden en de wetenschap en vice versa.
Voor meer informatie over de spreker kijk hier.